دانلود مقاله راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد

بحث ثبوت هلال ماه از مباحثي است كه همه انسانها به نوعي به آن نياز دارند. شريعت مقدس اسلام نيز برخي از اعمال و عبادات را معلّق به ثبوت هلال ، نموده است.مهمترين عامل تعيين كننده در رؤيت هلال و آغاز ماههاي قمري، افق است ، هر نقطه اي روي كره زمين افق مخصوص … پیشنهاد می کنیم ادامه این مطلب مفید و ارزشمند را در مقاله راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد دنبال نمایید. این فایل شامل 205 صفحه و در قالب word ارائه شده است.

مشخصات فایل راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد

عنوان: راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد
فرمت فایل : word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 205
حجم فایل : 332 کیلوبایت

بخشی از  مقاله راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد را در ادامه مشاهده خواهید نمود.

مقدمه

« وَ القَمَرَ قَدَّرْناهُ مَنازِلَ حَتّي عَادَ كَالعرْجُونِ الْقَديمِ.»[1]

« و براي گردش ماه منازلي معين كرديم (كه در آن منازل سير مي كند) تا مانند شاخه خشك خرما باز گردد.»

پيش از گام نهادن در  وادي تحقيق و پژوهش با مجهولات عديده اي در مورد هلال مواجه بودم ، به گونه ايكه در زمره «يسئلونك عن الاهله …»[2] قرار داشتم ، نه از جنبه تكويني هلال و نه از بعد فقهي آن ، اطلاعات چنداني نداشتم .اينكه چرا ماه ،‌اين سلطان شب ، گاهي بيست و نه روزه و گاهي سي روز بطول مي انجامد،زماني بصورت هلال باريك ظاهر مي شود ،‌و پس از اينكه مبدل به قرص كامل مي گردد، مجددا به شكل هلال در مي آيد و به مدت يك يادو شب،‌رخ زيبايش را از زمينيان مي پوشاند.

گروهي امروز نماز عيد مي خواندند و مي گفتند«اسئلك بحق هذا اليوم الذي جعلته للمسلمين عيدا…» و فردا گروه ديگري در همان شهر و گاه در همان مسجد ،‌عين همين عبارت را مي گفتند و معلوم نبود منظور از «للمسلمين»در اين عبارات كيست؟!

عده اي به هم تبريك عيد مي گفتند و جماعتي در حال روزه بودند و دعاي «يا علي ياعظيم …و هذا شهر عظمته و كرمته…و هو شهر رمضان…»مي خواندند و گاه در يك لحظه و حتي يك خانه اين اختلاف جانكاه ديده مي شد ، در حالي كه اسلام دين «توحيد»در تمام زمينه ها ست و خواهيم ديد حتي با وجود اختلاف فتاوي هيچ موجبي براي اين اختلاف ها نيست.

مردم از اين بيم دارند كه در سال هاي بعد نيز اين امر تكرار شود و در نتيجه بعضي از نا آگاهان تعليمات اسلام را زير سوال ببرند.اين امر هنگامي  نگران كننده تر مي شود كه مي بينيم در اغلب كشورهاي اسلامي مساله رويت هلال حل شده و لااقل اهل يك كشور با يكديگر هماهنگ هستند،‌ولي در كشور ما چگونه است؟

شايد تنها ما هستيم كه اين مساله را حل نكرده ايم ، با اين كه فقهاي قوي وآگاهي داريم. مشكل اصلي در اين است كه با مساله رويت هلال كه از «موضوعات»است مانند يك مساله فقهي و «حكمي از احكام شرع»برخورد مي كنيم .در حالي كه مي دانيم مردم هر چند در مسائل و احكام فقهي يا بايد مجتهد باشد يا از مجتهدي پيروي كنند، ولي در موضوعات (مانند رويت هلال)هر كس مي تواند به يقين و اطمينان خود عمل كند.

توضيح اين كه وجوب روزه ماه مبارك رمضان از ضرويات اسلام و واضحات قرآن است و هيچ كس در آن ترديد ندارد،و چون اصل وجوب از ضروريات دين است، طبعا تقليد هم در آن راه  ندارد ؛ولي در احكام ،‌جزئيات،‌شرايط و موانع روزه بايد يا مجتهد بود يا از مجتهدان آگاه تبعيّت كرد.امّا اين كه امروز ماه مبارك رمضان است ، يا نيست ، از موضوعاتي است كه هر كس مي تواند در آن به تشخيص خود عمل كند ،‌يعني هر گاه بر كسي ثابت شد كه روز اول ماه رمضان است مي تواند روزه بگيرد و اگر عيد ثابت شد ،‌افطار كند.

گر چه مردم روي اعتمادي كه به مراجع دارند در اين گونه موضوعات مهم نيز به سراغ مراجع مي روند تا بهتر تشخيص دهند ،‌اما مراجع از نظر شرعي هيچ الزامي به نظر دادن در باره اين موضوع ندارند و مي توانند  بگويند اين مساله از موضوعات است و خودتان تحقيق كرده و عمل كنيد.

از سوي ديگر اگر هر يك از مردم در اين مساله كه جنبه عمومي و اجتماعي دارد،جداگانه به تحقيق بپردازد اختلافات زيادي ،‌به سبب تعدد منابع تحقيق ، به وجود مي آيدكه با روح اسلام سازگار نيست. همان گونه كه رجوع به مراجع به طور جداگانه نيز از اين مشكل  دور نخواهد بود ،‌زيرا ممكن است چند نفر از شهود نزديك مرجع بزرگوار به گونه اي گواهي مي دهند و چند نفر به شكل ديگر نزد مرجع بزرگوار ديگري ،‌يا شهود كه نزديك مرجع گواهي مي دهند، ممكن است مورد اعتماد ديگري نباشند، يا اصلا شهودي كه نزد اين مرجع مي روند ،‌موفق به درك محضر مرجع ديگر نشوند.اين امور سبب مي شود هلال ماه بر يكي ثابت شود، و بر ديگري ثابت نگردد ،‌و اختلاف جانكاه و نگران كننده اي ميان مردم پيدا شود و عظمت عيد و ماه مبارك و شعائر مربوط به آن زير سوال رود و حتي به يك شهر و در يك خانه نيز كشيده شود.

استهلال يا تلاش براي رؤيت هلال،كه در منابع اسلامي بخصوص فقه شيعه مورد تاييد قرار گرفته ،مورد توجّه جمع زيادي از مردم جهان در گذشته و حال بوده وهست، اعتقادات مذهبي و علايق علمي و تنظيم  تقويم قمري از جمله مهمترين انگيزه هاي توجه مردم و دانشمندان به اين امر است.

«روش تحقيق»

در اين رساله با توجه به موضوع آن ،‌كه نظري و استدلالي است ،‌به صورت كار كتابخانه اي انجام گرفته ،‌البته به صورت ميداني نيز امكان دارد به اين ترتيب كه به رصد ماه ،‌ پرداخته شود . امّا به دليل نبود امكانات مخصوص از اين روش صرف نظر شده است . و ابزار گردآوري اطلاعات فيش برداري بوده است. كه در اين راستا اطلاعات مورد نياز از منابع مختلف استخراج و مورد تحليل و بررسي قرار گرفته است.

«قلمرو تحقيق»

آنچه در اين رساله مورد توجه و تاكيد قرار گرفته است بررسي آيات و روايات مختلف و نظرات فقيهان (شيعه ،‌سني)در مورد هلال مي باشد و همچنين سعي بر آن شده تا دستاورد هاي علمي و نجومي در اين بحث آورده شود تا با استفاده از آن به ضرورت اثبات هلال ماه پرداخته شود ودر نتيجه به ايجاد وحدت امت اسلامي و رفع موانع و مشكلات  فراروي همديگر پرداخته شود.

«بيان مسأله»

با توجه به اين كه بحث ثبوت هلال از مباحث  مهم و ضروري مكتب اسلام مي باشد و برخي از اعمال و عباداتها به ثبوت هلال بستگي دارد لذا بر آن شديم به بحث پيرامون اثبات هلال پرداخته تا بتوانيم طرح هاي پژوهشي  كاربردي در زمينه هاي فقهي و نجومي براي روشن شدن نقاط مبهم و دستيابي به اطلاعات و نرم افزار هاي تسهيل كننده رؤيت هلال بپردازيم و همچنين به بررسي ملاك هاي علمي و برطرف نمودن اختلافات موجود با توجه به پيشرفت هاي علمي برسيم ودر نهايت به تقويم قمري بر اساس ملاك واحد براي جهان اسلام دست پيدا نماييم.

«پيشينه تحقيق»

بحث رؤيت هلال و راههاي ثبوت آن، از اموري است كه معمولا مردم با آن سروكار دارند به همين جهت مباحث زيادي در رابطه با اين امر دركتب غالب فقهاي شيعه و سنّي ، ابواب صوم و حج ، و بعضاً به صورت مقاله ، وارد شده است . لذا در اين رابطه با اثبات هلال در داخل  و خارج كشور تحقيقاتي انجام شده است ، ولي تا كنون نتايج واحدي بدست نيامده است و در خارج كشور علما تلاش هاي ارزنده اي به صورت فردي انجام داده اند. از جمله عالم بيدار ودور انديش ومصلح زمان شناس امام موسي صدر بود كه براي از بين بردن نگراني و اضطراب و وحدت امت اسلامي دست به كار شد ولي نتيجه اي حاصل نشد. و در زمينه تلاش هاي جمعي فعاليت هايي صورت گرفت. مثلا در جلسه تقويم اسلامي در جده كه ايران هم در آن جلسه حضور داشت، كه هدف عربستان  آن بود كه مكه مكرمه را مرجع رؤيت هلال قرار دهند ولي يه نتيجه نرسيد.

هدف تحقيق:

يكي از مهم ترين مقوله ها در مكتب اسلام مقوله اثبات هلال ماه مي باشد چون بحث ثبوت هلال از مباحثي است كه همه انسان ها به نوعي به آن نياز دارند و شريعت اسلام نيز برخي از اعمال و عبادات را معلّق به ثبوت هلال ، نموده است.لذا در اين پايان نامه به مقايسه آرا و نظرات عالمان شيعه و عالمان غير شيعه در مورد رؤيت هلال پرداخته مي شود. همچنين به اين موضوع كه آيا اثبات هلال از طريق چشم غير مسلح  مشخص مي شود يا خير مي پردازيم. در نهايت به بررسي ملاك هاي اصلي فقها در اثبات حلول ماه و معيار متخصصين و فقهاي عظام در رؤيت هلال و مساله اتحاد و اختلاف فقها پرداخته مي شود.

1-1 «بخش اول»: واژه شناسي

1-1-1 ماده «هلل» و مشتقات آن در كتابهاي لغت

هَلَّ السَّحابُ بِالمَطَرِ هَلَّاً و اِنهَلَّ بِالمَطَرِ اِنهَلالاً .

باران با شدت باريد .

اَلتهليل : قول لا اله الا الله .

يَتَهَلّلُ السَّحابُ بِبَرقِه :‌  ابر درخشان مي شود .

يَتَهَلَّلُ الرَّجُلُ فَرِحاً  :‌  از خوشحالي تابناك مي شود . [3]

أُهِلَّ : ماضي مجهول است از اهلال. و اهلال به معني :‌بانك بلند كردن ،‌فرياد كشيدن ،‌آواز برآوردن ،‌نام بردن . و اهلال در اصل به معني :‌آواز برآوردن است . و هلال ،‌هر ماه كه بدين نام ناميده شده ،‌بدان جهت است كه هنگام ديدن آن به تكبير و دعا آواز برمي آورند . و اهلال در حج به تلبيه آواز برداشتن است . [4]

أَهِلَّه : جمع هلال است . به معني:  ماه نو . و به دو شب اول ماه هلال گفته مي شود ، و برخي گفته اند :‌در سه شب اول هلال است [5]، . بعضي هم گفته اند : تا هنگاميكه خط نوراني باريكي آن را به شكل دائره بيرون مي آورد . بدين نام ناميده مي شود . [6]

اَلهِلالُ :‌ اوّل ليلهٍ و الثانيه و الثالثه ،‌ثم هو قمرٌ .

هلال :‌شب اول تا شب سوم ماه و پس از آن ، به ماه قمر مي گويند .

وَالهِلالُ ما يُضَمُّ بينَ الحنوَيْنِ من حديدٍ أو خشَب؛ والجمع الأهلَّهُ .

و هلال به چوب يا آهني كه ميان پالان نهند ،‌جمع آن :‌الاهله .

والهِلالُ :‌السنانُ الذي له شُعبتان يُصاد به الوحش.

هلال : به پيكان دو شاخه كه با آن حيوانات وحشي را شكار مي كنند .[7]

أُهِلَّ الهِلالُ : هلال ماه آشكار شد ،‌ماه شب اول آشكار شد .

هَلَّلَ الرَّجلُ :‌ لا اله اله الله گفت .

اِسْتَهَلَّ الصَبي :‌در وقت ولادت بلند گريه كرد .

أهَلَّ اَلْمُعْتَمَر :‌هنگامي گفته شود كه تلبيه گو صدايش را بلند كند. [8]

اَهَلِّ الرَّجُلُ : بسوي ماه شب اول نگاه كرد .

أهْللْنا الشَهْر والسْتَهْلَلْناه : هلال ماه را ديديم .

وهالَّ الاجير مُهالَّهً و هِلالاً :‌اجاره كرد او را از اين هلال تا آن هلال .

ابن الاعرابي :‌وَالْهِلالُ ما يَبْقي في الحَوضِ من الماءِ الصافي :‌ هلال آب صاف و زلال است كه در حوض باقي مي ماند . [9]

1-1-2 ماده «هلل» در احاديث و قرآن

ابن اثير[10] بعضي از احاديثي را كه از طريق عامه ضبط شده و در آنها ماده «هلل» آمده ،‌ذكر نموده است ، ايشان گفته است در احاديث حج مكرراً «اهلال» ذكر شده و آن عبارت از رفع صوت به تلبيه است.

گفته مي شود . أهَلَّ المُحْرِمُ بِالحَجْ يُهلُّ إهْلالاً :

اين عبارت وقتي گفته مي شود كه حاجي تلبيه بگويد و صدايش را بلند كند.

وَالْمُهَلّ :‌موضع اهلال و آن ميقاتي است كه از آن محرم مي شوند .

حديث عمر : «أن ناساً قالُوا لَه :‌إنا بينَ الجبال لا نُهِلُّ الهِلالَ اذا أهَلَّه الناس.»

يعني ما به خاطر وجود كوه هلال ماه را نمي بينيم هنگامي كه سايرين مي بينند .

فخرالدين [11] طريحي روايتي را از طريق خاصه ذكر كرده است :‌

في دعاء الهلال « اللهم أهلّه علينا بالامن و الايمان»كه اهله هم با ادغام و هم با فك روايت شده است.

بعضي از شارحين گفته اند در صورتي اين عبارت صحيح است كه منظور از «أهله» تاباندن و نماياندن هلال(اطلعه وأرانا اياه) باشد ،كه در اينصورت معناي دعا مي شود :‌خدايا ديدن هلال را بر ما مقرون به امن و ايمان قرار بده.

و عنه ، عن محمد بن عبدالحميد ، عن محمد بن الفضيل ،‌عن ابي الحسن الرضا (ع). ^[12]

في حديث قال :‌ صوموا للرؤيه ،‌ وافطروا للرؤيه .

در حديثي آمده است : با ديدن هلال ماه روزه بگيريد و با ديدن آن افطار كنيد .

از ماده «هلل» در كل قرآن فقط دو مشتق ملاحظه مي شود : يكي اُهِلَّ و ديگري أَهِلَّه جمع هلال .

1- اِنَّما حَرَّمَ عَلَيْكُم الْمَيَتهَ وَ الدَّمَ وَ لَحْمَ الْخِنزيرَ وَ ما أهِلَّ بهِ لِغيْرِ الله … (بقره /173)

جز اين نيست كه مردار و خون را و گوشت خوك را و آنچه را كه به هنگام ذبح نام غير خدا بر آن بخوانند ،‌بر شما حرام كرد .

اُهِلَّ ماضي مجهول است از اهلال . اصل رفع صوت است و مراد از آن در اينجا بلند گفتن اسم غير خداوند مانند لات و عزي و ساير بتها بر حيواني كه مورد ذبح واقع مي شود . البته اين اصطلاح به بلند گفتن نام خداوند در هنگام ذبح نيز اطلاق مي شود. به مرور زمان كاربرد اين اصطلاح گسترش يافته و در هر اسمي اعم از اينكه بلند ذكر شود يا معمولي ،‌استعمال شده است مانند اهلال به تلبيه كه عَلَم شده است براي هر مُحْرمي كه صدايش را بلند كند يا بطور معمولي تلبيه بگويد . [13]

2- يَسْئلونكَ عَنِ الاَهلَّه^[14] قل هي مواقيت للناس و الحجّ …[15]

أهِلّه جمع هلال و منظور از آن در اينجا هلال ماه است .

جوهري گفته :‌شب اول تا شب سوم ماه و پس از آن قمر است[16] .

ابن منظور گفته :‌هلال روشني ماه است هنگامي كه مردم آن را در اول ماه مي بينند و بقولي ماه را در شب اول و دوم هلال گويند و بعد هلال گفته نمي شود تا در ماه آينده به حال اول برگردد و به قولي تا وقتي كه متحجّر شود يعني به صورت دايره اي درآيد (كه يك طرفش همان هلال شبهاي قبل است و بقيه اش را خطي نوراني تشكيل مي دهد .) و بعضي گفته اند اين اطلاق همچنان ادامه دارد تا زماني كه نورش بر ظلمت شب غلبه كند و اين در شب هفتم ممكن است كه بعد از آن قمرش مي خوانند. [17]

فيروز آبادي گفته : هلال ماه يا دو شب از اول ماه يا سه شب تا هفت شب و دو شب از آخر ماه يعني شب بيست و ششم و شب بيست و هفتم و غير از اين موارد را قمر مي گويند. [18]

در معجم الوسيط گفته شده ‌هلال از ماه تا شب هفتم است و قمر اواخر ماه از شب بيست و ششم به بعد است . [19]

در صورت تمایل شما می توانید مقاله راههای اثبات هلال در فقه مذاهب خمسه با تكيه بر نجوم جديد را به قیمت 25900 تومان از سایت فراپروژه دانلود نمایید. اگر در هر کدام از مراحل خرید یا دانلود با سوال یا ابهامی مواجه شدید می توانید از طریق آدرس contact-us@faraproje.ir و یا ارسال پیامک به شماره: 09382333070 با ما در تماس باشید. با اطمینان از وب سایت فراپروژه خرید کنید، زیرا پشتیبانی سایت همیشه همراه شماست.