مسئله دين و دينداري در طول تاريخ زندگي بشر همواره به عنوان مسألهاي قابل بحث و مورد توجه ، مطرح بوده و علي رغم اينكه نقش غير قابل انكار و بسزايي در زندگي بشر داشته و دارد ولي بحث و مجادله بر سر اين موضوع كه آيا اصلاً دين در زندگي… پیشنهاد می کنیم ادامه این مطلب مفید و ارزشمند را در مقاله روانشناسی دین دنبال نمایید. این فایل شامل 200 صفحه و در قالب word ارائه شده است.
مشخصات فایل روانشناسی دین
عنوان: روانشناسی دین
فرمت فایل : word (قابل ویرایش)
تعداد صفحات : 200
حجم فایل : 154 کیلوبایت
بخشی از مقاله روانشناسی دین را در ادامه مشاهده خواهید نمود.
رابطه روانشناسي و دين
تولد روانشناسي دين به ابتداي قرن حاضر باز ميگردد . اين گستره در آغاز قرن حاضر توجه بسياري از محققين روانشناسي را به خود جلب كرده ، چنانكه پيش از آن كانت تجربه يا احكام ديني را با تحليل حيات اخلاقي تبيين نمود و دين را بر مقتضيات قانون اخلاق بنا نهاد ، و يا دكارت كه همه چيز از جمله دين را با زبان رياضي تبين نمود . اما در آستانه قرن نوزدهم ديگر اين بحثهاي ذهنشناسي ، توانايي پاسخگويي به سؤالات اساسي طرح شده را نداشت . و از آنجائيكه علم روانشناسي دين را يك مقوله انساني ميدانست لذا سعي كرد با تحليل رواني انسان، ريشه پيدايش دين را مورد مطالعه قرار دهد.
به گفته يونگ[1] (1875-1961) :“ پديده دين نمودگاري بشري است كه روانشناسي نميتواند و نبايد ناديدهاش بگيرد ”.[2]
يونگ ميگويد :“ روح يا جان آدمي فطرتاً داراي كاركرد ديني است … اما اگر اين واقعيت تجربي وجود نداشت كه در روح آدمي ارزشهاي والايي نهفته است به روانشناسي كوچكترين علاقهاي نميداشتم ، چرا كه در آن حال روح و جان آدمي جز نجاري ناچيز و بياهميت نميبود . حال آنكه از صدها آزمون و تجربه علمي دريافتهام كه اصلاً چنين نيست و برعكس جان آدمي حاوي همة آن چيزهايي است كه در احكام و دُگمهاي[3] ديني آمده است و چه بسا بيش از آن نيز … من به روح كاركرد ديني نسبت ندادهام ، بل فقط واقعياتي را برشمردهام كه ثابت ميكند روح داراي طبيعت ديني است يعني صاحب كاركرد ديني است ”. [4]
“در واقع كلمة روانشناسي خود دلالت بر بعضي روابط با بعضي از ابعاد تجربه انساني دارد كه از ديرباز، آن را ‘ديني’ ناميده اند. وقتي كه در طي قرن هيجدهم، اين واژه رواج يافت، به عنوان بخشي از سنت فلسفي كه با نظريه هاي ادراك مربوط است، مطرح گرديد و با الهيات يا دين ربطي مهجور داشت . رفته رفته كه مطالعة ادراكات ، هرچه بيشتر از رهيافت پيشيني (ماقبل تجربي) معرفت شناسي متعالي فاصله گرفت و جاي خود را به روانشناسي ‘علمي’تر كه مبتني بر روشهاي زيستشناسي و فيزيك بود داد ، پيوندهاي بين روانشناسي و دين باز هم ضعيفتر شد . بنابراين راه روانشناسي و دين ، راهي هموار و آشنا و روشن ، چنان كه امروزه تصور مي شود ، نبود .”[5]
“پيدايش روانشناسي دين را بعيد است كه بتوان به كار يك فرد يا گروهي از متفكران نسبت داد ، همچنين اين رشته بهطور طبيعي از هيچ سنت خاصي برنيامده است . از سوي ديگر اصولاً مشكل بتوان از تولد يا زايش و پيدايش دفعي اين رشته سخن گفت ، بلكه مي توان گفت كه روانشناسي دين ، برخاسته از فضاي فكري و فرهنگي خاصي است كه در آن روش علمي و دين پژوهي به نحوي پخته و پيشرفته شدند كه چون هر دو در معرض پرسشهاي مختلفي قرار گرفتند ، به يكديگر نزديك شدند . به اين معني ، روانشناسي دين براي دينپژوهي همان قدر انگيزه اي تازه بود كه براي علم روانشناسي . فقط تأملات گذشته نگرانة يك نسل بعد ، منشأ خدماتي شد و مواجهه اين دو رشته را تحقق بخشيد و اين رشته سرآغازي پيدا كرد ؛ گو اينكه در اين باب هم اتفاق نظر حاصل نيست .”[6]
اما بايد بدانيم كه روانشناسي نميتواند به همه وجوه و جنبههاي دين توجه كند (چون اساساً روانشناسي چنين شأني را ندارد) و تنها به جنبههاي رفتاري آن ميپردازد .
“ اما اگر كسي گمان برد همة دين يعني همين تجربههاي ديني ، نگاهي تحويل گرايانه (Reduction) به دين كرد ، و دين را به چيزي كمتر از آن ارجاع داده است ”.[7]
تعريف دين
تعريفهايي كه از دين بازگو شده آنقدر فروان است كه حتي ارائه فهرست ناقصي از آنها غيرممكن است و ما در اينجا به ذكر چند تعريف از روانشناسان و فيلسوفان مورد نظر (بدليل مناسبت موضوع با تعاريف و شخصيتهاي آنها) اكتفا ميكنيم .
فرويد[8](1856-1939) ميگويد :“دين كاوش انسان براي يافتن تسلّي دهندههاي آسماني است تا او را در غلبه بر حوادث بيمناك زندگي كمك كند . همچنين وي به دين به عنوان يك اغفال مينگرد و تجربهاش را به عنوان مشاركت در بيماريهاي همگاني دخالت ميدهد”.[9]
جيمز[10] (1842-1910) روانشناس و فيلسوف معروف آمريكايي درباره دين چنين ميگويد : “ بيگمان من ميتوانم يك قسمت از موضوع مذهب را براي شما روشن سازم ، نميتوان براي مذهب يك تعريف مطلق و منجزي پيدا كرد كه مخالف و موافق آن را بپذيرند . از تمام معاني مختلف كه براي مذهب آوردهاند ، و از همة جهاتي كه براي آن قائل شدهاند من يك قسمت و يك جهت از آنرا انتخاب كرده و طبق قرارداد همين قسمت را ‘مذهب’ مينامم . بنابراين مذهب عبارت خواهد بود از تأثرات و احساسات و رويدادهايي كه براي هر انساني در عالم تنهايي و دور از همة بستگيها بر او روي ميدهد . بهطوريكه انسان از اين مجموعه در مييابد كه بين او و آن چيزي كه آنرا ‘ امر خدايي ’ مينامد رابطهاي برقرار است ”.[11]
از نظر يونگ[12] (1875-1961) دين عبارتست از ‘ تفكر از روي وجدان و با كمال توجه’ ، يونگ ميگويد : “ دين يكي از قديميترين و عموميترين تظاهرات روح انساني است و بنابراين واضح است كه هر گونه روانشناسي كه سر و كارش با ساختمان رواني شخصيت انسان باشد لااقل نميتواند اين حقيقت را ناديده بگيرد كه دين تنها يك پديده اجتماعي و تاريخي نيست ، بلكه براي بسياري افراد بشر حكم يك مسئله مهم شخص رادارد ”.[13]
فهرست مطالب مقاله روانشناسی دین, در ادامه قابل مشاهده می باشد.
- چكيده
- مقدمه 1
- فصل اول
- رابطه روانشناسي و دين 11
- تعريف دين 15
- بررسي تئوريهاي روانشناسانة دين 21
- ـ تئوري تحولي پياژه 22
- ـ تئوري اريكسون 25
- ـ آلپورت 27
- ـ يونگ 30
- ـ هيوم 35
- ـ فرويد 42
- علل گرايش به دين 47
- پيامدهاي گرايش به دين 50
- ـ جيمز51
- تجربة ديني 59
- تعارض علم و دين 60
- كثرتگرايي ديني 68
- فصل دوم
- تعريف تجربة ديني 76
- پيشينة تاريخي تجربة ديني 79
- اقسام تجربة ديني 83
- ديدگاههاي مختلف در مورد انواع تجربههاي ديني 86
- ـ تجربة ديني نوعي احساس است 86
- ـ تجربة ديني نوعي تجربة مبتني بر ادراك حسي است 95
- ـ تجربة ديني ارائه نوعي تبيين مافوق طبيعي است 98
- نمونههاي تجربة ديني 104
- آيا تجربههاي ديني هستة مشتركي دارند 118
- تجربههاي عرفاني 120
- ـ آيا تجارب عرفاني معرفتزا است 131
- آيا تجربة ديني ميتواند اعتقاد ديني را توجيه كند 135
- فصل سوم
- نگاهي نقادانه به موضوع 149
- ـ تقدم شرك بر يكتا پرستي164
- ـ موهوم پنداري باورهاي ديني 165
- ـ گناه نخستين166
- ـ خداي پدرگونه 167
- ـ مفهوم جنسيت 168
- ـ تعميم ناروا 170
- فهرست منابع و مآخذ (فارسي) 180
- فهرست منابع و مآخذ (انگليسي) 184
- چكيده انگليسي185
در صورت تمایل شما می توانید مقاله روانشناسی دین را به قیمت 13500 تومان از سایت فراپروژه دانلود نمایید. اگر در هر کدام از مراحل خرید یا دانلود با سوال یا ابهامی مواجه شدید می توانید از طریق آدرس contact-us@faraproje.ir و یا ارسال پیامک به شماره: 09382333070 با ما در تماس باشید. با اطمینان از وب سایت فراپروژه خرید کنید، زیرا پشتیبانی سایت همیشه همراه شماست.
هیچ دیدگاهی نوشته نشده است.